GPON Nedir?
GPON (Gigabit Pasif Optik Ağ), fiber optik kablolar üzerinden hızlı internet ses ve video iletimi sağlayan teknolojisiye verilen isimdir. GPON açılımındaki “Pasif” kelimesinin anlamı ise fiber optik üzerinde elektrik bileşenlerin olmamasıdır. Kullanıcıya eriştirilen kablo direkt santralden gidip, elektriksel bir yük üstünde olmadığından “Pasif” kelimesi eklenmiştir.
GPON’un Teknik Özellikleri
| Özellik | Açıklama |
| Hız | 2.488 Gbps downstream, 1.244 Gbps upstream |
| Maksimum Mesafe | 20 km’ye kadar (pratikte 10-15 km kullanılır) |
| Bölme Oranı (Split Ratio) | 1:64 veya 1:128 (bir OLT portu 64-128 kullanıcıya hizmet verebilir) |
| QoS (Quality of Service) | GPON, farklı hizmet türlerine öncelik tanıyarak yüksek hizmet kalitesi sağlar. |
| Güvenlik | AES şifreleme kullanarak kullanıcı verilerini korur. |
GPON Mimarisi
GPON mimarisi 3 bölümden oluşur.
- OLT (Optical Line Terminal) : Servis sağlayıcının merkez ofisinde yer alır. Kontrol merkezi olarak bilinir. ONT ve ONU cihazlarına veriler dağıtılır.
- ODN (Optical Distribution Network) : Fiber kablolardan ve pasif optik ayırıcılardan oluşan altyapıdır. OLT ile son kullanıcı arasındaki bağlantıyı sağlamaktadır.
- ONT/ONU (Optical Network Terminal / Unit) : Son kullanıcıda bulunan cihazdır. Burada fiber kablo ile gelen verileri, kullanılabilir hale getirir. Telefon, televizyon, internet gibi hizmetleri kullanıcının kullanımına sunar.
GPON ve Diğer Fiber Teknolojileri Arasındaki Farklar
| EPON | 1Gbps desteklemektedir. Ethernet temellidir. GPON daha yüksek hız ve verimlilik sunmaktadır. |
| XG-PON | GPON’un geliştirilmiş versiyonudur. 10Gbps downstream hızına ulaşabilmektedir. |
| NG-PON2 | 40Gbps kadar hız sunabilmektedir. GPON gelecekteki versiyonudur. |
GPON Nerelerde Kullanılmaktadır?
- FTTH (Fiber to the home) Fiber internet hizmetlerinden kullanılmaktadır.
- IPTV ve VoIP sistemlerinde kullanılmaktadır.
- Büyük kampüs ağlarında ve iş yerlerinde kullanılmaktadır.
- Akıllı şehir altyapılarında kullanılmaktadır.
